پیامک های تبلیغاتی، تاثیر مثبت یا مزاحمت ؟!

بهترین آرایش عروس در سالن زیبایی... با مناسب ترین قیمت! نمایشگاه نقاشی... در سالن... برگزار می شود. تدریس دروس کنکور به شرط قبولی.
پرورش اندام در سالن ورزشی... بدون استفاده از داروهای تقویتی... و بسیاری موارد دیگر، آگهی هایی است که همه روزه منتشر می شود. این البته اشکالی ندارد. اشکال زمانی آغاز می شود که این آگهی ها در قالب پیامک و به صورت اعصاب خردکن، بدون در نظر گرفتن زمان مناسب و گرفتن اجازه از شهروندان برایشان ارسال شود.

پیامک تبلیغاتی با امکانات بی نظیر!
کافی است در فضای اینترنتی کلمه پیامک تبلیغاتی را جستجو کنید تا به وفور به آگهی های مربوط به سیستم ارسال پیامک های تبلیغاتی با امکانات بی نظیر، خدمات نوین و ... برخورد کنید. این شرکت ها اعلام می کنند که ارسال پیامک تبلیغاتی منطقه ای در سطح تهران و ایران، نامحدود بودن متن تبلیغات در پیامک و پشتیبانی به فارسی و لاتین انجام می شود. این شرکت ها گستره فعالیت خود را به اندازه ای تعریف کرده اند که اعلام می کنند به پنل ویژه نمایندگان مجلس و مسوولان، پنل ویژه آموزشگاه ها و مدارس، پنل ویژه سالن های زیبایی و آرایش و پیرایش، پنل ویژه فست فود ها و رستوران های غذایی و خلاصه به هر کس و هر جایی که به فکرتان برسد پیامک می فرستند! اما سوال اینجاست که آیا چنین اقداماتی قانونی و اخلاقی است؟

سوء استفاده فرصت طلبها و سود بیشتر مخابرات
در این رابطه داریوش قنبری، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در گفتگو با خبرنگار ما، با انتقاد از عملکرد دستگاههای مسوول می گوید: عده ای فرصت طلب هر جور که دلشان می خواهد از این فضا سوءاستفاده می کنند و اداره مخابرات نیز با این تخلفات برخورد نمی کند. وی با اعلام اینکه ارسال پیامک درآمدهای قابل توجهی برای شرکت مخابرات دارد می گوید: از یک سو با خصوصی شدن شرکت مخابرات، به دست آوردن سود اهمیت ویژه ای می یابد و از سوی دیگر سود بالا باعث می شود که رفاه مردم نادیده گرفته شود. قنبری با تاکید بر جلوگیری از ارسال پیامک تبلیغاتی می گوید: از آنجا که پیامک های تبلیغاتی به صورت کلی منتشر می شود می توان مانع ارسال آن شد و به دارندگان سیم کارت اعلام کرد که هر کس تمایل دارد پیامک تبلیغاتی دریافت کند به فلان شماره اعلام کند در حالی که امروزه پیامک ها ارسال می شود و مخابرات اعلام می کند که اگر تمایل به دریافت ندارید به ما پیامک بزنید!

یعنی پیامک مفید نمی خواهید؟!
اما جالب است ببینیم که واکنش شرکت مخابرات به این پیامک ها چیست؟ روابط عمومی و امور بین الملل شرکت مخابرات ایران اعلام کرده ارسال پیامک انبوه برای مشترکان تلفن همراه، طبق تعهدنامه و بر اساس قوانین و الزامات قرارداد CP ها صورت می گیرد و مشترکانی که تمایلی به دریافت این گونه پیامک ها ندارند، می توانند با اعلام مشخصات مالک، شماره تلفن مورد نظر و شماره پرونده ذکر شده در شناسنامه تلفن همراه، موضوع را به مرکز تماس 09990 همراه اول اعلام کنند. البته برای آنکه روابط عمومی شرکت مخابرات رفع مسوولیت کرده باشد، در قالب عنوان «گفتنی است» اعلام می کند که از ابتدای سال 1384 که شرکت ارتباطات سیار ایران بارها شیوه عدم دریافت پیامک های تبلیغاتی را اطلاع رسانی کرده، حتی ده هزار نفر هم خواهان دریافت نکردن این پیامک های مفید نشده اند! اما در این رابطه دکتر عباس سیدکریمی، روانشناس و مدرس دانشگاه، در گفتگو با قدس، تلفن همراه را حریم خصوصی افراد دانسته و معتقد است که هیچ تفاوتی بین پیامکهای تبلیغاتی تلفن همراه و مزاحم تلفن ثابت وجود ندارد. وی با تاکید بر اینکه فردی که در محیط کار یا منزل نشسته به فراخور حال و شرایطی که دارد به آرامش نیاز دارد می گوید: پیامک های تبلیغاتی به حریم افراد وارد می شوند و ناهنجاری های ذهنی را جایگزین احساس تعلق به خانواده یا محیط کار می کنند. سیدکریمی با تشریح روانشناسانه تبلیغات می گوید: هدف از تبلیغات، ایجاد باور نیاز است که نیاز کاذب را به وجود می آورد زیرا تا قبل از تبلیغات، فرد چنین نیازی را احساس نکرده بود. پس از ایجاد این نیاز کاذب، فرد به فکر برطرف کردن این نیاز می افتد و میل به خرید پیدا می کند و پس از خرید، تولید و سود تعریف می شود. اما مساله اینجاست که میل به خرید در اثر تبلیغات، از خود بیگانگی را در فرد به وجود می آورد و فرد منطقی را به یک فرد مصرف گرا بدون در نظر گرفتن اولویتهای زندگی تبدیل می کند. تلفن همراه یک حریم خصوصی است که هیچ کس حق ورود به آن را ندارد و اگر فردی قصد ورود داشته باشد باید اجازه بگیرد نه آنکه وارد شود و سپس اجازه بگیرد!

لطفاً قبل از ورود در بزنید!
سیدکریمی با طرح این پرسش که چه کسی حق دارد وارد خانه و فضای استراحت انسان شود و سپس اجازه بگیرد، می گوید: متاسفانه هنگامی که پیامک های تبلیغاتی وارد محیط زندگی ما می شود همه چیز را بر هم می ریزد و خانواده ای که نداشته های خود را فراموش کرده و در آرامش به سر می برد را به تلاطم می اندازد. سیدکریمی با تاکید بر اینکه عمده ترین دلیل بروز پرخاشگری، احساس ناکامی است می گوید: متاسفانه پیامک های تبلیغاتی به اعضای خانواده القا می کند که ناکام هستند زیرا نمی توانند آن تبلیغ را خریداری کنند. وی با اعلام اینکه پرخاشگری، دو عامل دارد می گوید: حدود 90 درصد پرخاشگری ها به دلیل ناکامی و تنها 10 درصد به دلیل یادگیری است. بنابراین تاثیر رفتارهای نادرست بر جامعه در 90 درصد موارد ناشی از ناکامی هاست.

ارسال تخلف اپراتورها به سازمان تعزیرات
اگرچه حدود 3 ماه قبل، مصوبه ممنوعیت ارسال پیامک های تبلیغاتی بدون موافقت مشترکان ابلاغ شده اما گویا گوش اپراتورهای موبایل سنگین است و همین امر باعث شده تا معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از ارسال گزارش اعمال نکردن این مصوبه اپراتور ها به سازمان تعزیرات حکومتی خبر دهد. حسن رضوانی، با پذیرفتن اینکه اپراتورهای تلفن همراه مصوبه ممنوعیت ارسال پیامک های تبلیغاتی را اجرا نکرده اند به مهر می گوید: اپراتورهای موبایل در اولین اقدام خود برای «برخی مشترکان» پیامکی ارسال کردند که در صورت عدم تمایل به دریافت پیامک های انبوه، موضوع را با پیامک تایید کنند اما این راهکار را ادامه ندادند زیرا باید بین پیامک های انبوه تفکیک صورت گیرد. وی می گوید: اخطار به اپراتور ها برای اجرا نکردن این مصوبه را آماده کرده ایم و چنانچه مطمئن شویم قصد اجرای این مصوبه را ندارند به طور حتم اعمال مقررات در قبال آن ها صورت می گیرد. رضوانی مصوبه ممنوعیت ارسال پیامک های تبلیغاتی بدون موافقت مشترکان را جزو مقررات تکمیلی پروانه اپراتورهای موبایل می داند و می گوید: در صورتی که اپراتور ها این مصوبه را اجرا نکنند، مشترکان می توانند شکایت کنند.

مشترکان از مزاحمت اپراتورها شکایت کنند
لطف ا... سبوحی، معاون سازمان رگولاتوری با تاکید بر اینکه مصوبه ممنوعیت پیامک های تبلیغاتی، خبری و اطلاع رسانی به اپراتورهای تلفن همراه ابلاغ شده و لازم الاجراست می گوید: اجرا کردن این مصوبه می تواند منجر به جریمه اپراتورهای موبایل شود. وی شکایت از اپراتورهای موبایل را در مورد مزاحمت پیامک های تبلیغاتی حق مسلم مشترکان برشمرده و می گوید: مشترکان شکایت خود را در این زمینه در سامانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ثبت کنند تا رگولاتوری نسبت به بررسی آن اقدام کند.

روزنامه قدس